Aktualności
Aktualność
Data publikacji: 2025-08-12
Przyszłość zawodowa młodych
Co trzeci piętnastolatek w krajach OECD nie ma sprecyzowanych planów zawodowych – wynika z raportu The State of Global Teenage Career Preparation (2025). Analiza danych PISA 2022 obejmująca ponad 690 tys. uczniów z 81 państw pokazuje, że brak jasnej wizji kariery na tym etapie jest powiązany z gorszymi wynikami na rynku pracy w dorosłości.
Choć ambicje edukacyjne młodzieży rosną, to wciąż w większym stopniu determinowane są przez status społeczno-ekonomiczny rodziny niż przez faktyczne możliwości i osiągnięcia w nauce. W wielu krajach OECD zdolni uczniowie z mniej uprzywilejowanych środowisk rzadziej planują ukończenie studiów niż ich mniej uzdolnieni, ale zamożniejsi rówieśnicy.
Raport pokazuje również, że oczekiwania zawodowe młodzieży od lat koncentrują się na wąskiej grupie prestiżowych profesji. Ponad połowa badanych chce pracować w zawodach wymagających wyższego wykształcenia, co często nie pokrywa się z realnym zapotrzebowaniem rynku pracy.
OECD podkreśla kluczową rolę skutecznego doradztwa zawodowego i kontaktu z pracodawcami w kształtowaniu realistycznych i ambitnych planów. Tymczasem tylko 45% uczniów OECD odbyło wizytę w miejscu pracy lub job shadowing, 35% uczestniczyło w targach pracy, a 35% odbyło praktykę – najczęściej jednorazowo.
W rekomendacjach OECD wzywa do wcześniejszego i systematycznego włączania działań z zakresu orientacji zawodowej do programów nauczania oraz zwiększania liczby okazji do spotkań młodzieży z przedstawicielami różnych branż. Badania dowodzą, że regularny kontakt z pracodawcami, wizyty w firmach czy udział w programach mentoringowych zwiększają szanse młodych ludzi na satysfakcjonujące zatrudnienie w przyszłości.
Raport The State of Global Teenage Career Preparation dostępny jest na stronach OECD.